درمان نازایی با روش ای یو ای iui
افراد زیادی در سنین خاصی تمایل به مادر و پدر شدن دارند، اما بنا به دلایل مختلفی موفق نمی شوند. ناباروری یکی از زوجین می تواند مهم ترین علت این موضوع باشد. در حقیقت نازایی به شرایطی گفته می شود که یک زوج قادر نیستند، به طور طبیعی بعد از گذشت یک سال صاحب فرزند شوند. این مشکل برای زنان و مردانی که به بچه علاقه دارند، می تواند وضعیتی ناخوشایند باشد. خوشبختانه امروزه با پیشرفت علم به خصوص در حوزه پزشکی، راه های درمانی زیادی برای حل این مشکل به وجود آمده است. درمان نازایی با روش ای یو ای iui به افراد بسیاری کمک کرده تا به راحتی صاحب فرزند شوند.
ای یو ای چیست؟به زبان ساده ای یو ای یکی از شیوه های درمان ناباروری است، که در آن اسپرم را به درون حفره رحم تزریق می کنند. این کار باعث می شود تا احتمال تماس تخمک و اسپرم در محیط داخلی رحم افزایش یابد، تا لقاح صورت بگیرد و شانس بارداری بیشتر شود. درمان نازایی با روش ای یو ای تا به امروز افراد زیادی را به آرزوی بچه دار شدن رسانده است.
درمان نازایی با روش ای یو ای بسیار ساده انجام می شود. این شیوه بدون درد و غیر تهاجمی بوده و نیاز به بیهوشی برای انجام آن نیست. در iui در ابتدا اسپرم گرفته شده را شسته و سپس در درون رحم قرار می دهند. قبل از انجام این روش، پزشک برای بیمار داروهای تحریک کننده تخمک گذاری تجویز می کند تا تخمک گذاری فرد چند برابر قبل شود. میزان مصرف و نوع دارو در افراد مختلف، متفاوت است. با این حال در برخی موارد به تشخیص پزشک این عمل در زمان سیکل طبیعی یعنی بدون نیاز به مصرف داروهای تحریک کننده تخمدان صورت می گیرد.
موارد کاربرد IUI
IUI بیشتر در موارد ذیل مورد استفاده قرار می گیرد:
1- ناباروریهای غیر قابل توضیح ( Unexplained Infertility )
2- وجود مشکل در موکوس سرویکس: در مواقعی که موکوس سرویکس بسیار غلیظ است و اجازه عبور به اسپرم داده نمی شود می توان از IUI استفاده نمود. وجود مشکل در موکوس سرویکس را می توان در حین انجام تست PCT (Post Coital Test) مشخص نمود. زیرا در این موارد اولأ درجه موکوس سرویکس کمتر از 10 می شود، (درجه بندی موکوس سرویکس از طریق معیارهایی مثل حجم مایع سرویکس، تست سرخسی شدن (Ferning) ، تست کش آمدن(Spinbarkeit) و سلولاریتی سرویکس محاسبه می شود) ، و ثانیأ تعداد زیادی اسپرم مرده ( و یا اسپرم های با تحرک غیر پیشرونده) در هر دومنبع واژینال و سرویکال مشاهده می گردند. در صورت مشاهده چنین نتایجی در تست PCT ، انجام IUI توصیه می شود.
3- وجود اختلالات خفیف در فاکتورهای مردانه ( Male subfertility) : که به صورت آبنورمالیتی خفیف در تعداد، تحرک و مرفولوژی اسپرم ها دیده می شود.
4- وجود مشکلات مربوط به تخمک گذاری در زنان
5- وجود اختلال در عملکرد نعوظی آلت تناسلی مردان ( Erectile dysfunction )
6- وجود ناتوانی در انزال داخل واژنی توسط مرد بدلیل وجود انزال معکوس (Retrograde ejaculation ) که با مشاهده مکرر اسپرم در ادرار مشخص می شود و یا آسیب طناب نخاعی در مرد(Spinal cord injury) : در این موارد اسپرم های بازیابی شده با جراحی (Surgical sperm retrieval، به روش IUI به داخل رحم تلقیح می شود.
7- وجود آنتی اسپرم آنتی بادی (Anti sperm Antibodies) در مایع منی
درمان نازایی با روش ای یو ای مناسب چه افرادی است؟
معمولا قبل از اقدام برای انجام ای وی اف، در مواردی پزشکان از این روش درمانی استفاده می کنند. برخی دلایلی که باعث می شود، بیمار نیاز به iui پیدا کند عبارتند از:
زمانی که در آزمایشات انجام شده مرد، تحرک و یا تعداد اسپرم ها کمتر از حد نرمال باشد. همچنین تعداد غیر طبیعی یعنی زیاد بودن اسپرم، حجم منی پایین و از همه مهم تر دیده شدن آنتی اسپرم یا همان آنتی بادی در نمونه از مواردی محسوب می شوند، که نیاز به درمان نازایی با روش ای یو ای دارند. برخی از بیماری های مربوط به زنان همانند آندومتریوز، واژینیسموس، مقدار کم مخاط در دهانه رحم، ترشحات از بین برنده اسپرم در دهانه رحم و همین طور مشکلات تخمک گذاری نیز موجب می شوند، تا پزشک متخصص برای درمان نازایی از روش iui استفاده نماید. این روش ممکن است به تنهایی و یا همراه با تحریک تخمک گذاری با دارو استفاده شود که در صورت همراهی تحریک تخمک گذاری احتمال موفقیت آن بالا می رود. بنابراین ابتدا داروهای تحریک تخمک گذاری داده می شود و زمانیکه اندازه تخمک به حد مطلوب رسید آمپول HCG تزریق و حدود 36ساعت بعد عمل IUI انجام می شود. در برخی مراکز IUI را در دو مرحله انجام می دهند که مطالعات هیچ مزیتی را در این زمینه نشان نداده اند.
عوامل موثر در موفقیت آمیز بودن IUI
1- سن زن: سن خانم دریافت کننده اسپرم به عنوان یک فاکتور مهم در موفق بودن IUI عمل می کند . بهتر است از این روش برای درمان ناباروری در زنان زیر 35 سال استفاده شود. در زنان بین 40-35 سال میزان موفقیت IUI با شیب شدید کاهش یافته و در زنان بالای 40 سال به شدت کاهش می یابد.
2- ذخیره تخمک: زنانی که ذخیره تخمک پایینی دارند ( که با اندازه گیری سطح AMH, Inhibin B ) و سونوگرافی تخمدان ها مشخص می شود) و یا زنانی که سطح FSH آنها در روز سوم قاعدگی بالا می باشد، شانس موفقیت IUI در آنها پایین می باشد.
3- کمیت و کیفیت اسپرم ها: هر چه تعداد، تحرک و مورفولوژی اسپرم ها نا مطلوب تر باشند، شانس موفقیت IUI هم کاهش می یابد. حداقل تعداد کل اسپرم های متحرک (Total Motile Sperm Counts = TMSC ) مورد نیاز جهت IUI ، یک میلیون می باشد ولی توصیه شده این حداقل از 5 میلیون بیشترباشد زیرا بر اساس مشاهدات مختلف، مواقعی که این مقدار بین 5-1 میلیون است، موفقیت IUI به طور بالقوه کاهش می یابد. میزان ایده ال TMSC 20 الی 30 میلیون می باشد.